Wat is overlast?
Overlast, iedereen heeft er wel eens mee te maken en kan het zelfs als zeer hinderlijk ervaren. Je zult het vast wel eens gezien hebben, filmpjes die op het internet verschijnen met buren die elkaar het leven zuur maken en tegen elkaar tekeergaan.
Hinder is de juridische term die binnen het burenrecht wordt gebruikt voor overlast. Daarom wordt in de rest van dit artikel ook gebruik gemaakt van de term ‘hinder’. Hinder is terug te vinden in artikel 37 van boek 5 van het Burgerlijke Wetboek. Van hinder kan al snel sprake zijn. Er is sprake van hinder wanneer iemand die het genot heeft van een bepaalde zaak – in dit geval een huis – in dit genot wordt verstoord. Er wordt zo dus inbreuk gemaakt op het woongenot van de betreffende persoon. Wanneer de hinder zo ernstig is dat deze niet geduld dient te worden en dus aangemerkt kan worden als onrechtmatig, kunnen er juridische stappen worden ondernomen om de hinder tegen te gaan. Hinder is voor iedereen anders en iedereen ervaart hinder op zijn eigen manier. Het is dan ook een redelijk subjectief begrip.
Hinder ziet niet alleen op geluidsoverlast. Verdere voorbeelden van hinder kunnen zijn: stankoverlast, rumoer, trillingen, rook, gassen, onthouden van licht of lucht of last van ongedierte.
Wanneer is overlast onrechtmatig?
Zoals eerder vermeld, is hinder terug te vinden in artikel 37 van Boek 5 van het Burgerlijke Wetboek.
Volgens dit artikel mag de eigenaar van een erf niet in een mate die onrechtmatig is, aan eigenaars van andere erven hinder toebrengen. Dit artikel gaat echter niet in op de onrechtmatigheid zelf maar verwijst naar artikel 162 lid 2 van Boek 6 Burgerlijk Wetboek.
In dat artikel wordt gesproken over “een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt.” Daarnaast moet de hinder aan de veroorzaker toe te rekenen zijn.
Wanneer de rechter zich over de vraag buigt of er sprake is van onrechtmatige hinder, zal hij bij de beoordeling van deze vraag kijken naar een aantal aspecten. Het gaat dan om de aard, ernst en duur van de hinder. Maar ook andere aspecten zoals schade die door de hinder is veroorzaakt en verdere omstandigheden van het geval waaronder de plaatselijke omstandigheden.
Als er sprake is van enige continuïteit zal er ook eerder sprake kunnen zijn van onrechtmatigheid. Het is dus niet eenduidig aan te geven wanneer er echt sprake is van onrechtmatige hinder. Er zal echt per situatie gekeken moeten worden of er sprake is van onrechtmatigheid. Dat er sprake is van hinder betekent dus niet meteen dat deze hinder ook onrechtmatig is.
In hoeverre zul je gedrag van de buren moeten dulden?
Lawaai of een andere vorm van hinder komt nu eenmaal wel eens voor. Er wordt dan ook van jou als buur verwacht dat je een bepaalde mate van hinder voor lief neemt.
Ook wordt er gekeken of de door hinder veroorzakende activiteiten een aanvang hebben genomen voor of nadat je er bent gaan wonen. Als op het moment dat je daar ging wonen duidelijk was dat deze hinder aanwezig zou zijn, dan kan het standpunt ingenomen worden dat je ‘een zekere mate van hinder’ eerder hebt te dulden. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarin je een huis koopt in de buurt van een discotheek of gaat wonen naast drukke hondenkennel. Je weet dan immers van tevoren dat een bepaalde mate van geluidsoverlast voor kan komen. Hierdoor kan de lat hoger liggen om te bewijzen dat de hinder onrechtmatig is.
Bemiddelen
Het beste advies dat op voorhand gegeven kan worden is om in gesprek te gaan met de buren. Tijdens dit gesprek kun je aangeven dat jij hinder ervaart en waaruit deze hinder bestaat. Misschien zijn jouw buren zich er helemaal niet van bewust in hoeverre zij overlast veroorzaken. Daarnaast kunnen jullie tijdens een gesprek proberen om samen tot een oplossing te komen. Het kan zo zijn dat oplossingen vrij voor de hand liggen. Denk in het geval van geluidsoverlast bijvoorbeeld aan extra of betere isolatie.
Lukt het niet om er zelf met de buren uit te komen? Dan kun je ervoor kiezen om alleen/samen met de buren buurtbemiddeling in te schakelen of naar Vereniging van Eigenaren (VvE) te stappen en te vragen om hulp. Lukt dit niet dan kun je een verzoek tot handhaving indienen bij de gemeente.
Heb je een huurwoning dan is het ook mogelijk om contact op te nemen met de eigenaar van de betreffende woning (verhuurder) en het probleem daar voor te leggen.
Procederen
In het burenrecht zijn een aantal regels opgenomen die onrechtmatige hinder dienen te voorkomen. Het kan immers altijd zo zijn dat je er alles aan doet om met de buren afspraken te maken om hinder te voorkomen. Helaas lukt dit niet altijd en kun je je genoodzaakt voelen om een juridische procedure aan te spannen. Neem hierin mee dat je genoeg bewijs moet hebben om de overlast die jij ervaart aan te tonen. Probeer waar nodig bijvoorbeeld een logboek bij te houden met gebeurtenissen of foto’s en filmpjes te maken waar dat nodig is.
Nachtelijke geluidsoverlast
Op grond van het Wetboek van Strafrecht is nachtelijke geluidsoverlast strafbaar mits dit de veroorzaker is aan te rekenen. Hier staat dan ook een boete tegenover van €415,-. Nadat je de buren hebt aangesproken op de eventuele hinder is het mogelijk om de politie te bellen, zij zullen het verder afhandelen. De politie dient namelijk tegen deze overlast op te treden.