Geschreven door Marissa Reiters
Iedereen kent ze wel de kleine lettertjes in contracten maar wie heeft er tijd en zin om deze te lezen? Bijna niemand leest ze maar is dit wel zo verstandig? Kleine lettertjes, kleine gevolgen of kleine lettertjes, grote gevolgen?
In de juridische wereld worden de kleine lettertjes de algemene voorwaarden genoemd. De wet definieert algemene voorwaarden als volgt: “een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen, duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd.” In andere woorden: algemene voorwaarden zijn voorwaarden die worden opgesteld om te gebruiken bij ieder contract die een organisatie sluit. De kern van het contract, denk hierbij aan de te betalen prijs, hoort niet thuis in de algemene voorwaarden.
De algemene voorwaarden zijn als het ware een toevoeging op het contract die u sluit met een organisatie. In de algemene voorwaarden worden de standaard afspraken opgenomen. Denk hierbij aan de betaalwijze, een termijn waarin het product of dienst moet worden geleverd, garanties en hoe het contract kan worden opgezegd.
Wanneer u een contract afsluit staat er meestal ergens in het contract “onze algemene voorwaarden zijn van toepassing’’. Wanneer u akkoord gaat met het contract gaat u ook automatisch akkoord met de algemene voorwaarden. Maar zijn de algemene voorwaarden dan zo snel van toepassing? Het antwoord hierop is ja. De wet bepaald namelijk dat men ook akkoord gaat met de algemene voorwaarden als deze niet zijn gelezen. De wetgever heeft hierbij wel als eis gesteld dat men u een redelijke mogelijkheid heeft geboden om kennis te nemen van de algemene voorwaarden. De organisatie, die de algemene voorwaarden van toepassing wil verklaren, heeft als het ware een informatieplicht ten opzichte van u. Een organisatie kan op de volgende manieren aan deze informatieplicht voldoen: ten eerste kan de organisatie de algemene voorwaarden vóór of tijdens het sluiten van het contract aan u toe sturen. Ten tweede kan de organisatie vóór het sluiten van het contract u laten weten dat u de algemene voorwaarden via hun website kunt raadplegen en ten derde kan een organisatie u informeren over de algemene voorwaarden door u een vinkje te laten plaatsen bij de tekst “ik ga akkoord met de algemene voorwaarden” dit zal vaak het geval zijn als u iets via het internet koopt.
Let op: wanneer u de algemene voorwaarden pas ontvangt ná het sluiten van het contract dan zijn deze niet van toepassing. De wet stelt namelijk als eis dat men tijdig vóór of tijdens het sluiten van het contract heeft vermeld dat er algemene voorwaarden zijn.
De algemene voorwaarden worden vaak opgesteld in het belang van de organisatie. De afspraken die in de algemene voorwaarden zijn opgenomen zorgen voor een gunstigere positie voor de organisatie dan voor u. Om deze reden heeft de wetgever bepaald dat sommige bepalingen in de algemene voorwaarden niet mogen. Dit zijn bepalingen die onredelijk bezwarend zijn.
Een bepaling is onredelijk bezwarend wanneer het u onredelijk benadeeld. Een bepaling is onredelijk bezwarend wanneer het in het voordeel van de organisatie is. Een voorbeeld hiervan is wanneer een gasabonnement stilzwijgend kan worden verlengd met een opzegtermijn dat langer is dan één maand. Of wanneer u het contract vroegtijdig wilt beëindigen u annuleringskosten moet betalen.
Er zijn een aantal bepalingen die altijd onredelijk bezwarend zijn. Deze bepalingen zijn opgenomen in de zwarte lijst. Deze zwarte lijst is terug te vinden in het Burgerlijk Wetboek
Voorwaarden die op de zwarte lijst staan zijn altijd vernietigbaar. Het gevolg wanneer iets vernietigbaar is, is dat het wordt geacht nooit te hebben bestaan. De voorwaarden op de zwarte lijst zijn voorwaarden die een grote inbreuk maken op uw rechten. Een voorbeeld van zo een beding is wanneer de partij een prijsverhoging mag invoeren en u het contract niet mag opzeggen hierdoor.
Daarnaast is er ook nog een grijze lijst. Op deze lijst staan bepalingen die niet automatisch onredelijk bezwarend zijn. Wanneer u vermoedt dat een bepaling u onredelijk benadeeld zal u dit moeten bewijzen.
Maar moet u nu bij iedere aankoop de algemene voorwaarden gaan doorlezen? De wet biedt een zekere beschermingen aan consumenten. Echter adviseer ik u om altijd de algemene voorwaarden door te nemen om te kijken of er geen bepalingen in staan die u niet vertrouwt. Zo kunt u met een gerust hart een contract afsluiten.