Geschreven door Bram van der R.
Non-conformiteit bij Cyberpunk 2077?
Op 10 december 2020 kwam de lang verwachte en door veel gamers geanticipeerde videogame Cyberpunk 2077 uit. Het vervolg op de eerdere Cyberpunk game uit 1988. De ontwikkeling van Cyberpunk 2077 werd al jaren op de voet door veel gamers gevolgd, dit omdat de Poolse ontwikkelaar CD Projekt RED (bekend van de goed ontvangen Witcher videogames) enorme verwachtingen schepte en beloftes maakte zoals een enorme rijke en open wereld, vernieuwende rollenspel elementen en een weerzinwekkend verhaal.
Tot verontwaardiging van velen werd de game een aantal keer uitgesteld omdat de oorspronkelijke deadlines door de ontwikkelaar telkens niet konden worden gehaald. Toen Cyberpunk 2077 dan eindelijk op 10 december 2020 voor alle huidige platformen uitkwam (Playstation 4+5, Xbox One / series X, Google Stadia en de Windows PC) liep het voor velen uit op een debacle.
Na de release van Cyberpunk 2077 ontstond er op internet een enorme orkaan aan kritiek. De game is voor velen onspeelbaar. De game ‘crasht’ tussentijds en er zitten enorm veel grafische fouten in de game (ook wel ‘glitches’ en ‘bugs’ genoemd). Ook veel spelelementen werken niet naar behoren. De problemen nemen extreme vormen aan op de vooral oudere generaties spelcomputers zoals de Playstation 4 en de Xbox One omdat deze minder rekenkracht hebben dan de nieuwe generatie spelcomputers. Voor gamers op de PC vielen de grafische problemen veelal mee omdat een computer naar hartenlust is te configureren. Bijvoorbeeld door het zelf vernieuwen van een grafische chip. Maar ook door gamers op de PC werden incomplete of kapotte spelelementen gemeld. Onderstaande afbeelding illustreert hoe de game op een spelcomputer niet goed een spelpersonage weergeeft[1]. Tot overmaat van ramp voor ontwikkelaar CD Projekt RED constateren een aantal mensen op de discussiewebsite Reddit dat een hoop van de beloftes die op voorhand door de ontwikkelaar werden gedaan over de game, ook niet zijn nagekomen[2].
Non-conformiteit
Het is belangrijk om in acht te nemen hoe games tegenwoordig worden verkocht. Cyberpunk 2077 kostte op het moment van verschijnen ± 59,99 euro en wordt verkocht in elektronica speciaalzaken in de vorm van een schijfje in een doosje. Daarnaast wordt ook een groot gedeelte van deze game via internet verkocht in ‘digital games stores’. Dit is een applicatie die je download op je computer of spelcomputer die dient als een online winkel voor aankopen van digitale games, deze games zijn vervolgens te downloaden zonder tussenkomst van een fysiek medium. Vaak zijn deze digital game stores gebonden aan het merk spelcomputer of besturingsprogramma dat je gebruikt. In deze digital game stores wordt doorgaans het herroepingsrecht uitgesloten. Omdat je bij het aanschaffen van een game of überhaupt het gebruik van de omgeving, akkoord gaat met zijnde geldende algemene voorwaarden. Voor de mensen die deze game hebben gekocht in de gevestigde winkel gelden de regels van een ‘’normaal product’’. Zij zijn dus in principe gewoon in de positie om hun game te retourneren, mits zij de game niet uit de verpakking hebben gehaald en de sleutel die dient voor activering hebben gebruikt. Voor deze digital game stores gelden op dit moment gunstige regels in Nederland met betrekking tot het herroepingsrecht. Het blijkt vaak erg moeilijk om een digitaal downloadbaar goed te retourneren. Ook al is het goed op afstand gekocht, vaak gelden de 14 dagen herroepingsrecht (zoals beschreven in artikel 6:230o BW) bij digitale software aankopen niet nadat de software volledig is gedownload omdat het digitale goed erg makkelijk is te kopiëren. Hierdoor zou iemand het kunnen delen met anderen, of toch zelf behouden ondanks dat het wordt geretourneerd. De regels in deze situatie komen dus overeen met de levering van diensten.[3]
Interessant is dat eenieder die in Nederland deze game heeft aangeschaft en bovenstaande problemen ondervindt zou kunnen beargumenteren dat dit product beschadigd of incompleet is. Er is immers overduidelijk niet nagekomen in wat op voorhand overeen werd gekomen. De voorstelling die werd geschetst van dat wat je zou krijgen met de aanschaf van deze game, voldoet niet aan dat wat het daadwerkelijk is. Bij videogames is dit een riskante gedachte, want een videogame (software) is een dynamisch goed. Dat wilt zeggen dat de ontwikkelaar op ieder gewenst moment nog wijzigingen of reparaties kan doorvoeren in de vorm van zogenoemde ‘patches’. Daar komt nog eens bij dat voor de één de game wel werkt, met minimale problemen zoals bijvoorbeeld op een zelf geconfigureerde computer, en voor een andere gebruiker op een verouderde spelcomputer de game nauwelijks opstart.
Wanneer een zaak niet beantwoord aan de overeenkomst kan deze non-conform zijn (art. 7:17 BW). Er is zoals gezegd immers niet voldaan aan dat wat er is overeengekomen, want men mocht op zijn minst een werkende videogame verwachten. Het feit dat een videogame een dynamisch goed is kan ook worden gebruikt als argument tegen non-conformiteit. Voor sommige mensen werkt het spel wel, en de ontwikkelaar is nog steeds bezig met het herstel. Zoals beschreven in artikel 7:21 BW kan de koper herstel eisen, maar dit gebeurt dus ook al indirect en kosteloos.
Was het zo geweest dat deze game voor niemand zou opstarten, ongeacht op welk apparaat dan was de discussie snel voorbij. Maar wat mocht men technisch gezien eigenlijk verwachten? Kon men wel een game zonder bugs en glitches verwachten? Zijn er in het verleden andere games goed ontvangen met fouten? En zo ja, hoe veel fouten en van welke aard blijkt dan acceptabel? En wanneer maakt een bepaald aantal mankementen een videogame non-conform? Dit is allemaal een enorm grijs gebied omdat hier simpelweg nog niet zo veel gevallen van zijn die tot een gerechtelijke uitspraak hebben geleid. Daar komt nog eens bij dat er ook mensen zijn die de game wel met plezier hebben kunnen spelen, en zeggen dat naar hun mening de problemen niet van dusdanige omvang waren, dat ze geen plezier met het spel hebben gehad.
Recentelijk heeft Sony (fabrikant en beheerder van de Playstation) zijn handen van de game afgetrokken en verwijderd uit de Sony digital game store. Ook bieden zij restitutie voor mensen die via de digitale store van Sony de game hebben gekocht. Dit is een drastische stap omdat games met deze omvang maar eens in de paar jaar uitkomen, en een enorme bron van inkomsten zijn voor dit soort platvormen.[4] Of er in het geval van Cyberpunk 2077 verdere gerechtelijke consequenties volgen zal moeten blijken. Er is op dit moment moeilijk een conclusie aan te verbinden omdat het zo’n extreem uiteenlopende en complexe casus is. Zoals doet vermoeden zal alleen een rechter hier definitief een beslissing in kunnen nemen.
Bram van der R., Zuyd Legal Lab 2021
[1] https://arstechnica.com/gaming/2020/12/cd-projekt-red-offers-refunds-to-unsatisfied-cyberpunk-2077-console-players/ – Oorspronkelijk twitterbericht door: CCPR / @MrDelabee
[2] https://www.reddit.com/r/cyberpunkgame/comments/kcve8s/promised_but_missing_feature_list_will_update/
[3] https://wetten.overheid.nl/BWBR0005289/2017-01-01/#Boek6_Titeldeel5_Afdeling2b_Paragraaf3_Artikel230p (Art 6:230p onderdeel F lid 6 & onderdeel G)
[4] https://www.playstation.com/nl-nl/cyberpunk-2077-refunds/