Geschreven door Laura Jacobs
Als werkgever heb je een wettelijk instructierecht om ordevoorschriften uit te vaardigen waaraan een werknemer zich moet houden, maar waar ligt de grens van dit instructierecht en het recht op het privéleven van de werknemer? Mag een werkgever bijvoorbeeld verplichten dat zijn werknemers zich laten vaccineren, de corona-app downloaden of thuiswerken?
Thuiswerken
Een werkgever mag zijn werknemers melden dat zij voorlopig vanuit thuis moeten werken als dit gebaseerd wordt op een dringende, niet vrijblijvende, oproep van de regering om werknemers vanuit thuis te laten werken als gevolg van de coronacrisis. Door bijzondere persoonlijke omstandigheden, moet wel altijd in overleg worden bekeken of er een uitzondering op de regel kan worden gemaakt.
Vakantiedagen afschrijven
Kun je een werknemer verplichten om zijn reeds goedgekeurde vakantie dagen op te nemen, ook nu zijn vakantie niet door kan gaan? In mei 2020 heeft de rechtbank Rotterdam geoordeeld dat een enkele verwijzing naar het coronavirus onvoldoende is voor een werkgever om de vakantie van een werknemer eenzijdig vast te stellen of (gedeeltelijk) af te schrijven. [1]
De Corona-app
De Autoriteit Persoonsgegevens is van mening dat voor de app een specifieke wettelijke grondslag vereist is en toestemming van de werknemer niet als grondslag kan dienen. [2] Daarnaast gaat de overheid uit van vrijwilligheid. Een werkgever mag het gebruik van de app dus niet verplichten. Wel mag een werkgever adviseren of verzoeken de app te gebruiken om bij te dragen aan de bestrijding van het coronavirus.
Vaccineren
Werkgevers mogen werknemers niet verplichten zich te laten vaccineren. Een dergelijke verplichting is namelijk een inbreuk op het recht op lichamelijke integriteit, geregeld in artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en artikel 11 van de Grondwet. Een werkgever mag enkel inbreuk maken op zo’n grondrecht indien daar een wettelijke grondslag voor is. Die wettelijke grondslag is er (nog) niet voor het verplichten van vaccinaties.
[1] ECLI:NLRBROT:2020:4731
[2] onderzoeksrapportage_bron-_en_contactopsporingsapps.pdf (autoriteitpersoonsgegevens.nl)