Europese verkiezingen

Geschreven door Lonny Hoogenberg en Bram Laschet.

23 mei mogen we weer naar de stembus. Dan vinden de verkiezingen voor de leden van het Europees Parlement plaats.

Maar wat verkiezen we eigenlijk?

Europees Parlement

Het Europees Parlement bestaat uit 751 (inclusief de voorzitter) leden, verkozen door burgers van de Europese Unie. Zij vertegenwoordigen ongeveer 500 miljoen EU-burgers. Alle lidstaten hebben afhankelijk van inwonersaantal een vast aantal zetels. Nederland heeft 26 zetels (3,5% van het totaalaantal zetels). De verdeling van de zetels is zo, dat de kleinere lidstaten meer zetels toebedeeld krijgen dan het geval zou zijn bij een strikt evenredige verdeling.

In het Europees Parlement zijn er momenteel acht fracties. De fracties bestaan uit partijen van de lidstaten. EU-burgers kunnen niet rechtstreeks op een van de Europese partijen stemmen, maar alleen op partijen van de lidstaat waarin ze stemgerechtigd zijn. Deze nationale partijen zijn dan weer aangesloten bij de een van de fracties die het meest overeenkomsten met hun politieke ideeën. Dit houdt bijvoorbeeld in dat VVD en D66 samen in dezelfde fractie in het Europees Parlement zitten. Denk hierbij aan Christendemocraten of liberalen die op Europees niveau zijn georganiseerd.

Voorzitterschap Europese Commissie

Omdat de stembusgang bij de Europese verkiezingen al langere tijd terugloopt, wordt sinds 2014 de Europese Parlementsverkiezingen samengepakt met de benoeming van de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. Iedere vijf jaar wordt er een nieuwe voorzitter benoemd. Elke Europese fractie heeft daarom een zogenoemde spitzenkandidaat. Dit zijn de kandidaten die zij voordragen als voorzitter van de Europese Commissie, mocht hun partij de grootste worden bij de verkiezingen.

Het hoeft niet zo te zijn dat een van de spitzenkandidaten voorzitter van de Europese Commissie wordt. De Europese Raad draagt een kandidaat-voorzitter voor aan het Europees Parlement. Zowel de Europese Raad en het parlement hebben aangegeven dat ze de meest geschikte persoon aanstellen voor de functie.

Dus ook na de uitslag van de verkiezing, blijft het spannend wie de meest invloedrijke positie krijgt binnen de Europese Unie.

Benieuwd wat de taken en bevoegdheden zijn van het parlement en de Commissie? Houd onze site in de gaten!