Geschreven door Tom Vandeberg & Rick Jacobs
Deze blog is geschreven op initiatief van de stagiaires van Legal Lab en niet gecontroleerd door docenten.
Vandaag, 20 maart, kunnen alle Nederlanders stemmen op de waterschappen, maar waar stemmen we nu precies op?
Een waterschap is, op basis van de Waterschapswet, een overheidsorganisatie, die net zoals de provincies en de gemeenten het ‘huishouden’ moeten regelen van de waterlichamen. De waterschappen zorgen ervoor dat je genoeg en schoon water hebt en dat je beschermd bent tegen teveel water. Tevens dragen zij zorg voor een goede doorstroom van rivieren en beken.Een waterschap wordt bestuurd door een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur bestaat uit 18 tot 30 leden. Het grootste deel daarvan wordt gekozen bij verkiezingen. Een deel van het algemeen bestuur is voor vertegenwoordigers van bedrijven, boeren en natuurbelangen. Dit heten geborgde zetels. Zowel het algemeen bestuur als het dagelijks bestuur staat onder leiding van de dijkgraaf[1].
De waterschappen in Nederland zijn een van de oudste instituten. De oorsprong van de waterschappen kunnen teruggetrokken worden tot aan de 13e eeuw. Vanaf de 13e eeuw gingen lokale polderbesturen samenwerken, wat uiteindelijk leidde tot het hoogheemraadschap.Nederland is daarnaast ook het enige land waarin verkiezingen worden gehouden voor de waterschappen. In 1992 kregen de burgers van de waterschappen direct stemrecht door middel van de Waterschapswet en sinds 2014 regelt de Kieswet de verkiezingen.
Bij de waterschapsverkiezingen kun je voor het algemeen bestuur van een waterschap kiezen. Dit is vergelijkbaar met een gemeenteraad. Het algemeen bestuur bepaalt het beleid van een waterschap en controleert het dagelijks bestuur van het waterschap. Het verschil tussen het bestuur van een waterschap en het bestuur van een gemeente of provincie is dat de taken van de waterschappen vaststaan. Nederland telt in totaal 21 waterschappen, deze gaan over het beheer en de controle van het water. Zij houden zich bezig met:
- onderhoud van dijken en sluizen;
- zuiveren van het afvalwater;
- controleren de kwaliteit van ons zwemwater;
- natuurbeheer in en om het water.
Kortom, de waterschappen zorgen ervoor dat wij onze voeten droog houden.
[1]De dijkgraaf is de voorzitter van een waterschap. Zijn of haar functie is vergelijkbaar met die van een burgemeester in een gemeente. De dijkgraaf maakt geen deel uit van het algemeen bestuur van het waterschap en heeft daar ook geen stemrecht. In het dagelijks bestuur heeft de dijkgraaf wel zitting en stemrecht.