e-Court
Geschreven door Emiel Bongaerts
In deze blog wil ik het hebben over e-Court (www.e-court.nl). e-Court is een stichting die arbiters in dienst heeft. Niet iedereen is positief gestemd over de stichting. Op dit moment vinden er ontwikkelingen plaats die de het voortbestaan van e-Court mogelijk bedreigen.
e-Court
e-Court is een stichting die een “digitale rechtbank” heeft ontwikkeld. Tenminste, dat is wat je uit de naam zou moeten afleiden ( e = electronic, court = rechtbank). In de praktijk gaat het natuurlijk niet om een echte rechtbank, maar om een kantoor dat arbiters in dienst heeft. Deze arbiters doen op grond van art. 1020 Rv e.v. uitspraak in geschillen tussen partijen. De procedures vinden in beginsel alleen online plaats. Wanneer het nodig blijkt om toch een zitting te organiseren, kan dit op locaties door heel Nederland. e-Court garandeert vakkundigheid door alleen arbiters in dienst te nemen die universitair geschoold zijn en al minstens 15 jaar relevante werkervaring hebben. Doordat e-Court een stichting is mogen ze gemaakte winst niet uitkeren aan de bestuurders. Hieruit moet blijken dat e-Court geen financieel heeft.Voordelen
Volgens e-Court zijn er een hoop voordelen aan het procederen via hun website.
- De processtappen zijn simpel.
- De uitspraken en adviezen worden geformuleerd in duidelijke taal.
- De kosten zijn laag.
- De termijnen die gehanteerd worden zijn redelijk.
- De arbiters zijn betrouwbaar, vakkundig, onafhankelijk en onpartijdig.
Door deze voordelen wil e-Court dat men kiest voor de stichting en niet voor een procedure bij de overheidsrechter.
Iedereen die een beetje verstand heeft van procederen weet dat er veel stukken aangeleverd dienen te worden. Hieraan zijn eisen en termijnen verbonden. Voor iemand die geen kennis heeft over procederen zijn al deze stappen en stukken verwarrend. Door simpele processtappen te hanteren maakt e-Court het de gewone man een stuk makkelijker.
Zelfs voor een derdejaars HJO-student is het vaak nog erg pittig om een gerechtelijke uitspraak na een paar keer lezen goed te begrijpen. Iemand die geen juridische voorkennis heeft wil gewoon weten waar hij aan toe is. Door de uitspraken en bindende adviezen in “gewone mensen taal” te formuleren wordt het recht ook op deze manier een stukje toegankelijker gemaakt. Critici twijfelen hier sterk aan. De uitspraken van e-Court worden nergens gepubliceerd, dus het is moeilijk om na te gaan of deze belofte nagekomen wordt.
Het grootste voordeel is misschien wel het financiële voordeel. Een procedure bij de rechtbank om €500,00 te innen zo´n €470,00 aan griffierechten. Bij e-Court kost een procedure voor eenzelfde te innen bedrag maar €85,00.
Daarnaast duurt het bij de rechtbank vaak lang voor er een uitspraak volgt. Bij e-Court ligt er binnen 8 weken een uitspraak op tafel.
Kritiek
De Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (verder LOSR) heeft een rapport (http://schuldinfo.nl/fileadmin/Publicaties/Rechtspraak_op_bestelling_Stop_commerciele_rechtspraak.pdf) opgesteld waarin de werkwijze van e-Court bekritiseert wordt. Het wordt e-Court verweten niet transparant te zijn. De uitspraken van de arbiters worden niet online gepubliceerd. Het is daarom niet mogelijk om na te gaan of er in iedere zaak op dezelfde wijze getoetst wordt.
Het is volgens LOSR helemaal niet zeker dat een zaak daadwerkelijk aan een arbiter wordt voorgelegd. Het is volgens LOSR heel goed mogelijk dat de zaak op basis van algoritmes (robot-rechters) wordt beslist.
Zorgverzekeringen gebruiken e-Court vaak om betalingsachterstanden geïnd te krijgen. Ze roepen een wanbetaler op door middel van een deurwaarder. De deurwaarder rekent de kosten (momenteel €102,00) voor het exploot door aan de wanbetaler. LOSR vindt dat de handeling van de deurwaarder geen ambtshandeling is. In de ogen van LOSR schendt de deurwaarder de privacy van een wanbetaler als hij kijkt in het Basisregister Personen (BRP). LOSR vindt namelijk dat de handeling van de deurwaarder geen ambtshandeling is als hij een exploot uitbrengt voor e-Court. Het is tuchtrechtelijk verwijtbaar als een deurwaarder het BRP raadpleegt wanneer hij geen ambtshandeling pleegt.
Een wanbetaler mag er ook voor kiezen om een zaak voor de overheidsrechter te laten komen, maar volgens LOSR bemoeilijkt de verzekeraar de gang naar de rechter.
Exequatur
Om een arbitraal vonnis te kunnen uitvoeren moet er een exequatur worden afgegeven door een rechter. Een exequatur is een verlof tot tenuitvoerlegging in de vorm van een aantekening op het arbitrale vonnis. Door het geven van een exequatur wordt het arbitrale vonnis een executoriale titel. Het Landelijk Overleg Vakgroep Civiel en Kanton (verder LOVCK) heeft nu besloten dat er eerst prejudiciële vragen gesteld moeten worden aan de Hoge Raad wanneer er een vonnis van e-Court wordt voorgelegd aan een rechter. Een prejudiciële vraag is een vraag van een rechter aan een hoger gerecht. Op dit moment worden de arbitrale vonnissen niet heel streng getoetst. Het LOVCK wil nu dat de Hoge Raad zich buigt e vraag hoe diepgaand een rechter het vonnis van arbiters (en e-Court in het bijzonder) moet toetsen aan de wet.
e-Court is van mening dat de prejudiciële vragen niet aan de Hoge Raad, maar aan het Europese Hof van Justitie moeten worden voorgelegd. e-Court vindt dat de Nederlandse rechtsmacht een eigen belang heeft. Volgens e-Court ziet de Nederlandse rechtsmacht haar als concurrent.